Er zijn lopers, die genoeg hebben aan de stilte om zich heen, de fluitende vogeltjes, een blatend schaap, maar de meesten van ons kunnen toch niet zonder muziek. Dat is niet gek. Meer dan eens is bewezen dat muziek de sportprestaties verbetert. Bovendien is het wel zo gezellig om naar een lekker deuntje te luisteren tijdens het lopen.
Maar wat maakt nu dat muziek zo belangrijk is voor de meeste hardlopers? De bekende neuropsycholoog Erik Scherder die hoogleraar is aan de Vrije Universiteit zei daar eerder over in de Volkskrant: “Muziek bevat ritme en ons lichaam ook. Dat zie je niet alleen aan je benen die volgens een vast tempo vooruit zwiepen. Ook de communicatie tussen hersengebieden kent een zekere ritmiek. Als je naar een nummer luistert dat daar ritmisch goed op aansluit, versterkt dat die communicatie.”
Hardlopen op muziek maakt je niet alleen sneller, het is ook leuker
Onze benen geven tijdens het lopen continu signalen door aan onze hersenen. Die komen aan in de sensorische hersengebieden. Die liggen naast de motorische gebiedjes, waardoor die kunnen bijsturen als iets niet goed gaat. Muziek komt in hetzelfde deeltje van het brein aan, waardoor de nabijgelegen motorische gebieden ook een stimulans krijgen en de benen dus makkelijker in beweging komen. Daarnaast zorgt muziek simpelweg voor afleiding. Je denkt even niet aan je verzuurde benen of de kilometers die nog komen gaan, maar luistert vooral naar je playlist.
Sportpsycholoog Costas Karageorghis en zijn team van de Londense Brunel University toonden het effect van sporten haarfijn aan. Hun conclusie is dat goed getrainde triatleten mét muziek bijna 20 procent langer op een loopband konden door rennen dan zonder hun favo songs in hun oren. In een interview met NRC Handelsblad legt hij uit: “Muziek vermindert het subjectieve gevoel van inspanning en vermoeidheid tijdens het sporten. Maar dit effect treedt alleen op bij lage tot middelmatige inspanning. Bij maximale inspanning worden de signalen vanuit spieren en organen zo intens, dat het lastig wordt voor het menselijke brein om nog muziek te verwerken.”
Toch heeft muziek zelfs nog invloed bij extreme inspanning. “Muziek kan dan weliswaar niet meer beïnvloeden wat we voelen, maar nog wel hoe we het voelen. Muziek kleurt als het ware onze interpretatie van vermoeidheid. En dat mechanisme werkt zelfs nog op het punt van totale lichamelijke uitputting.”
Het juiste tempo van de muziek is belangrijk bij het hardlopen
Wat voor muziek je dan moet luisteren? In de regel geldt: hoe harder je sport, hoe sneller de muziek. Maar daar zit een duidelijke max aan. Boven de 140 tot 145 bpm is er geen extra effect meer. Karageorghis: “Het lijkt erop dat als je heel snelle bewegingen maakt, het steeds lastiger wordt de muziek nog waar te nemen. Heel snelle muziek bevat meer complexe informatie, dat kunnen je hersenen niet bijbenen, zeker niet als je je al moet inspannen om sneller te bewegen. Dat kan verklaren dat tempi boven de 140 bpm geen extra voordeel meer opleveren.”
Hij vervolgt: “De conclusie is dat oefeningen met lage intensiteit, op zeg 50 tot 60 procent van de maximale hartslagfrequentie, het best gaan met muziek van 120 tot 130 bpm. Bij zwaardere inspanning, tussen 70 en 90 procent van de maximale hartslag, ligt het voorkeurstempo van asynchrone muziek tussen 130 en 140 bpm.”
Wetenschappers zijn dus overtuigd: muziek bevordert je sportprestaties. En nog belangrijker: het veraangenaamt ook je rondje hardlopen. Op Spotify zijn talloze heerlijke hardlooplijsten te vinden met muziek die niet alleen past bij je hardlooptempo, maar ook bij je humeur, je muzikale voorkeuren of het moment van de dag.